Tanzania inofambisa basa uye pekugara mvumo yekugadzirisa

0a1a-32
0a1a-32

Hurumende yeTanzania yekudzora hurefu hwayo hutongi mukugadzirisa zvese mvumo yekushanda pamwe nekugara.

Mazuva ari nani ari kuuya kune vekunze vanoisa mari uye nyanzvi, nekuda kwehurumende ye Tanzania yekudzikisa hutongi hwayo hwakareba mukugadzirisa zvese zvebasa nepekugara.

Izvi zvinotevera kuvandudzwa kwemimwe mitemo yevashandi kuitira kuderedza hutongi hwejekerere pakupa vanhu matsamba aya, VaAnthony Mavunde vanove mutevedzeri wegurukota rehurumende muhofisi yemutungamiri wehurumende (Policy, Parliamentary Affairs, Labour, Employment, Youth and Disabled).

Pakati pemwedzi uno kusvika mwedzi unouya (Nyamavhuvhu naGunyana 2018), vose vanenge vanyorera vanenge vazadzisa zvose zvinodiwa, vanokwanisa kuwana matsamba avo mukati memazuva manomwe ekushanda, VaMavunde vanodaro.

Pakutanga, zvibvumirano zvebasa nekugara zvaitora mwedzi muTanzania, sezvo madhoketi akasiyana aitarisira kuzvigadzirisa, kuisa vatengesi vekunze uye nyanzvi kune dambudziko risingakoshi.

“Tiri kupedzisa kunyoreswa padandemutande izvo zvinozoita kuti tikwanise kubatanidza magwaro ekushanda nekugara kuita denga rimwe chete,” VaMavunde vakaudza vanosima mari muindasitiri yekushanya muArusha nguva pfupi yadarika.

Pasi pehurongwa hutsva uhwu, hurongwa hwekupa basa nemvumo dzekugara kwenguva pfupi kune vasiri zvizvarwa zvemunyika zvichagadziridzwa kuti zvipe vatengesi vekunze nenyanzvi rubatsiro rusina matambudziko.

Sachigaro wesangano reTanzania Association of Tour Operators (Tato), VaWilbard Chambulo, vanoti nhengo dzechikwata ichi pamwe nevamwe vanoda mari mubazi rezvekushanyirwa kwenyika vari kuomerwa nekumutsiridza magwaro ekushanda evashandi vavo vekunze izvo zvinokanganisa kuwaniswa kwemabasa.

Tato nguva yese iyi anga achiboora makomba akawanda muhurongwa huripo hwekupa mapemiti, kusanganisira kusada kwebazi reLabour Division kucherechedza zvakapihwa nebazi rezvekupinda nekubuda kwevanhu munyika kune vekunze vari kugara munyika kwenguva isingadariki mwedzi mitatu.

"Izvi zvakonzera kusagadzikana kukuru, uye mune dzimwe nguva mhirizhonga, sevashandi vanga vachibata vashandi vekune dzimwe nyika nevanoisa mari nemapepa aya," chinoverenga chimwe chezvichemo zviri mugwaro rakaendeswa kuhurumende naTato.

Sangano rinokurudzira mumagwaro ane kopi yee-Turbo news akaona kuti Immigration and Employment and Labour Relations Act ivandudzwe nenzira yeMiscellaneous Amendments kudzivirira kunetsana.

Tato anocherekedza zvakare mugwaro rekuti Non-Citizens (Employment Regulations) Act haiise sirin'i panguva iyo nzira yekupa mapemiti inofanira kutora kubva pazuva rakapihwa chikumbiro.

“Hazvina kujekawo kuti vanenge vachida kuvandudzwa mapepa avo vanofanira kuramba varipo here kana kuti vobuda munyika kana vakamirira mutongo,” rinodaro gwaro iri.

Tato Chief Executive Officer, VaSirili Akko vanokurudzira kuti mutemo weNon-Citizens (Employment Regulations) ugadziriswe kuti utaure zvakajeka nguva yaizotora kugadzirisa mvumo yekushanda.

Kugadziridzwa uku kunofanirwawo kutaura kuti zvikumbiro zvekuvandudza zviitwe kubva mukati meTanzania uye kujekesa nezve mamiriro epamutemo evanonyorera vakamirira zvikumbiro zvakafanana.

"Kubvira kuvandudzwa kwemvumo kwave kuchikumbirwa nenguva, toti kwemavhiki matanhatu isati yapera, munyoreri anofanirwa kugara nekushanda muTanzania asingabhadhare kana kuwana mamwe matsamba," Mr Akko vanotsanangura.

Pakutumirwa kwechikumbiro chekuvandudza, inowedzera, munhu wacho anogona kupihwa tsamba yepamutemo, ichizivisa kuti chimiro chemunhu chiri kugadziriswa uye chichimubvumira kuti aenderere mberi nechimiro chake chazvino kusvika hurongwa hwapera.

Sangano iri rinotizve mutemo mumwe chete uyu unopa masimba anoona nezvekubuda kwevanhu munyika, mapurisa nevashandi kuti vaongorore magwaro ekushanda evashandi vekunze vasina kutara miganhu yavo.

Nekuda kweizvozvo, maofficial akaparadzana uye panguva dzakasiyana anga achipinda mumasangano ebhizinesi kuti adzokorore kuita basa rakafanana.

Tato anokurudzira kuti mutemo weNon-Citizens (Employment Regulation) Act ugadziriswewo nenzira yeMiscellaneous Amendments kuti ipe mvumo yekuongorora kusangano rimwe chete, kunyanya hofisi yevashandi.

Kana pakashaikwa vashandi muhofisi yevashandi kuti vatarise ongororo iyi, mucherechedzo unotarisirwa unofanira kubvumidza vanobuda munyika kana mapurisa kuti vaite basa iri, asi kwete vese vari vaviri.

VaAkko vanoti kuvhiringika kunowanzomuka kunzvimbo dzekutarisa kana mvumo yekugara ichipihwa kune imwe nzvimbo inopesana nemvumo yekushanda iyo inobvumira munhu kushanda muTanzania Mainland yose.

"Vanhu, vasina dunhu rakafanira pamagwaro avo ekugara asi vaenda kune imwe nzvimbo yenyika kunoshanda, vanoonekwa sevanopesana nemamiriro avo ekugara, kunyangwe kushanya uku kuri kwenguva pfupi." anotsanangura.

VaTato vanokurudzira kuti munhu ane magwaro ekugara abvumidzwe zviri pamutemo kuti afambe uye agare kwenguva pfupi mumatunhu akasiyana enyika pasina mutongo.

Mvumo yekugara iripo inobvumira kuwedzera matunhu mashanu chete kumvumo, asi nhengo zhinji dzevemabhizinesi, kusanganisira vari muchikamu chekushanya, vanofanirwa kuenda kumatunhu anopfuura mashanu.

"Zvakaoma kunzwisisa kuti nei, mune dzimwe nguva, mvumo yekushanda ichigona kubvumidzwa, asi mvumo yekugara ichinyimwa," sangano rinoshamisika, richiti mvumo yebasa inofanira kupihwa nguva isati yasvika.

VaTato vanoteterera hurumende yeTanzania kuti ifunge kutevedzera dzimwe nyika dzekuEast Africa dzinobvumidza vekunze kuti vawane pekugara zvachose kunze kwekunge vasangana nezvisungo zvinosanganisa kugara munyika iyi kwenguva yakareba.

<

Nezvomunyori

Mukuru Wekugadzwa Mupepeti

Chief Assignment editor ndiOleg Siziakov

Govera ku...