Ruzivo rwepamutemo paEbola negurukota rezvehutano reUganda

uganda-republic-logo
uganda-republic-logo
rakanyorwa Linda Hohnholz

Ebola iri kutariswa muUganda nepo kushanya kuchiri kwakachengeteka. Uyu meseji yakaoma yekutengesa, asi zviremera zviri pachena pakuvandudza mamiriro acho.

Bazi rezvehutano rinoda kumutsidzira veruzhinji kuti Uganda kusvika parizvino yanyoresa vanhu vatatu vane Ebola. Vaviri vevava vakapfuura. Vachangobva kuve mbuya vane makore mashanu okuberekwa eakafa index Ebola kesi vakafamba kubva kuDemocratic Republic of Congo (DRC) musi wa3 Chikumi 5 uye vakaongororwa hutachiona hweEbola asi vakafa nezuro manheru na10: 2019 manheru. Achapihwa kuvigwa kwakachengeteka kumakuva eruzhinji nhasi muKasese District.

Mapoka kubva kubazi rezvehutano, World Health Organisation (WHO) Uganda neCentre for Disease Control (CDC) inotungamirwa negurukota rezvehutano, Hon. Dr. Jane Ruth Aceng akaenda kuBwera nezuro, 12th Chikumi 2019 ndokubatana neDunhu Task Force rinotungamirwa naResident District Commissioner weKasese District. Mumusangano uyu, mamiriro emamiriro ezvinhu akakurukurwa uye mamwe marongero akaiswa pamusoro pekuvandudza kuongorora kumatunhu ekupinda kusanganisira iwo asiri epamutemo ekupinda. Rutsigiro rwemari kudunhu rwakakurukurwawo uye musangano wakagadzirisa kuti dunhu ngarigadzirire chirongwa chekuita kusanganisira bhajeti uye riendeswe kubazi rezvehutano kuti rikurumidze kuongororwa. Vazhinji vadyidzani vakapinda musangano uyu vakasimbisa kuzvipira kwavo kutsigira dunhu.

Nenguva dza3: 00 masikati, zvikwata kubva kubazi rezvehutano DRC vachitungamirwa naDr. Tshapenda Gaston vakapindawo mumusangano. Vakauya muUganda vachikokwa negurukota rezvehutano reUganda. Chinangwa chekukoka kwavo kwaive kuwiriranisa pfungwa dzekuti vangasimbise sei kuongorora kumatunhu emuganhu, kukurumidza kugovana ruzivo uye kupedzisa kusaina kweMemorandamu yeKunzwisisa neDRC iyo inosanganisirawo kuyambuka miganho yevarwere. Zvakagadziriswa kuti mapoinzi ese asina kufanira ekupinda aizoiswa kumativi ese eUganda neDRC neruzivo rwechiitiko chipi zvacho chisina kujairika chakagovaniswa nekukasira. Kusainwa kweMemorandamu yeKunzwisisa kuchaitwa mukati memavhiki maviri.

Panguva yemusangano, zvikwata zvekuDRC zvakakumbira mukana weUganda kubvuma kudzoserwa kwevaCongo vakasimbiswa Ebola nyaya uye vaitarisirwa kuBwera ETU. Chikwata cheDRC chakaronga kudzosera varwere vatanhatu (6) Ebola kuDRC kuti vakwanise kuwana mishonga yekurapwa iyo inowanikwa muDRC pamwe nekuwana rutsigiro rwemhuri nekunyaradzwa sezvo vaine dzimwe hama nhanhatu dzakange dzasara kuDRC uye 6 yavo yaive yasimbiswawo kuti ine Ebola.

Kudzoserwa kumusha kune mamiriro ekuti varwere nehama dzavo vape chibvumirano chakazara uye vachibvuma kuenda kuDRC nepo avo vasingade kubvumidzwa vachizochengetwa nekutarisirwa muUganda.

Varwere vashanu vanofanirwa kudzoserwa vanosanganisira; imwe nyaya yakasimbiswa; mukoma wemufi index index uye 5mhosva dzinofungidzirwa vari; amai vemufi index index, mwana wavo ane mwedzi mitanhatu yekuberekwa, musikana wavo webasa uye baba vemufi index index uyo ari wekuUganda.

Nhasi, Chikumi 13, 2019 na10: 00 am, timu yeDRC yakabudirira kudzosa vanhu vashanu. Aya ndeaya: amai vemushakabvu index index, ane makore matatu ekuberekwa akasimbisa Ebola kesi, mwana wake ane mwedzi mitanhatu yekuberekwa nemusikana webasa. Ivo baba vemufi index index uyo ari wekuUganda akabvumawo kudzoserwa kumhuri yake. Vese vanhu vatanhatu vakapinda muUganda vachibva kuDRC vava kuverengwa.

Kubva ikozvino, hapana nyaya yakasimbiswa yeEbola muUganda. Zvisinei, vanhu vatatu vanofungidzirwa kuti havana hukama neyakafa index vanoramba vari vega paBwera Hospital Ebola Treatment Unit. Masampula eropa avo atumirwa kuUganda Virus Research Institute (UVRI) uye mhedzisiro yakamirira.

Uganda inoramba iri muEbola yekupindura maitiro ekuteedzera vanofambidzana makumi maviri nevaviri venyaya yevakafa index uye vatatu vanofungidzirwa kuti ndivo kesi.

Mapoka kubva kubazi rezvehutano, DRC akapawo mishonga inokwana mazana mana yemishonga yekudzivirira 'Ebola-rVSV' kutsigira Uganda kutanga majekiseni ekudzivirira nhare kune vakasimbiswa nyaya uye vasina-kubayiwa pamberi poutano nevamwe vashandi. Mushonga uyu uchatanga neChishanu, Chikumi 400, 14. Pamusoro pezvo, WHO Uganda neWHO Geneva vakatotenderera mumatanho mazana mana ezviuru emushonga wekurwisa.

Chikwata cheUganda chinotungamirwa negurukota rezvehutano chakaitawo musangano nehutungamiriri hwehumambo hweRwenzururu (Obusinga bwa Rwenzururu) apo vari kuronga kuviga Mambokadzi Amai vaMambo weRwenzururu uye vakabvumirana pane zvinotevera:

  1. Ministry of Health ichapa nhungamiro dzekushandisa nehumambo, mangwana Chishanu 14th Chikumi 2019 ichifunga nezvezvino Ebola kuputika uye kukosha kwehutachiona kudzora nekudzivirira kudzora kupararira kweEbola.
  2. Vatungamiriri vese vehumambo, nhengo dzedare rinoronga, uye vese vagari vemuMuzinda vachazonzwa nezveEbola pamberi pekuvigwa kwamushakabvu Mambokadzi Amai kuti vavashongedze neruzivo uye kukurudzira kuparadzira kuhumambo hwese.
  3. Zvikwata zvekutarisa zvinotsigira marongero ekuviga kwaMambokadzi Amai uye maitiro ekuona njodzi shoma yekupararira kwehutachiona.

Ministry of Health inoda kuvimbisa zvakare vafambi vekune dzimwe nyika kuti Uganda yakachengeteka uye mapaki edu emunyika nenzvimbo dzevashanyi dzinoramba dzakavhurika uye dzinowanikwa kune veruzhinji.

Tinokumbira kuruzhinji nevanhu vane huipi kuti vasiye kuparadzira runyerekupe rwenhema nezve Ebola kuputika kazhinji uye pasocial media. Kupararira kuri CHOKWADI uye tinokurudzira vese vagari vekuUganda kuti vagare vakangwarira uye nekumhan'ara nyaya dzese dzavanofungidzirwa kunzvimbo yezvoutano iri padyo navo kana kufona panhamba dzenhare dzinoti 0800-203-033 kana 0800-100-066

Bazi rezvehutano rinotenda vese vavanoshanda navo nerutsigiro rwavo rusingazununguki muchikamu chekugadzirira uye kuzvipira kwavo muchikamu chemhinduro ikozvino.

<

Nezvomunyori

Linda Hohnholz

Editor mukuru we eTurboNews yakavakirwa muTN HQ.

Govera ku...